Raylı Sistemler-Railways systems

TÜRKİYE RAYLI ULAŞIM ARAÇLARINDA
YABANCI MARKALARIN İŞGALİ ALTINDA ...

Dr.İlhami Pektaş

Türkiye son yıllarda kent içi ulaşıma verdiği hızlı yatırım projeleri ile başta İstanbul olmak üzere, Ankara, İzmir, Bursa, Eskişehir, Adana, Kayseri, Konya, Antalya, Samsun ve Gaziantep dahil toplam 11 ilde Metro, Hafif Raylı Araçlar (LRT) ve Tramvaylar olmak üzere farklı ülkelerin markalarından oluşan 2036 adet araç ile maalesef yabancı Raylı Ulaşım Araçlarının cennetine dönüşmüş bulunmaktadır. Aşağıda İllerimizde raylı araçların menşei, marka ve sayıları verilmiştir.

Şehir ve Set Adedi :
İstanbul- LRT, Metro, Tramvay : 1045 adet
Ankara- LRT, Metro: 528
İzmir- LRT, Metro :154
Bursa- LRT : 100
Eskişehir- Tramvay :24
Adana- LRT: 36
Kayseri- LRT: 38
Konya- Tramvay: 60
Antalya- Tramvay: 14
Samsun- Tramvay: 21
Gaziantep- Tramvay: 16

Toplam :2036 adet Raylı Ulaşım Aracı

Bu araçların hangi ülkelerden satın alındığı ve markalarına bakacak olursak ;

İstanbul M1 hattında 103 adet ABB/ İsviçre, T1 hattında 55 adet Bombardier/Kanada ve 37 adet Alstom/ Fransa araçları, M2 hattında 32 adet Alstom/ Fransa ve 92 adet Hyundai Rotem / G.Kore araçları, M3 Hattında 80 adet Alstom/Fransa, M4 hattında 144 adet CAF/ İspanya, T4 hattında 2 adet ABB, 32 adet KTA/ İsveç, 34 adet Hyundai Rotem, F1 hattında 4 adet Garaventa/Avusturya , Nostalji Tramvay Duewag/ Almanya 13 adet, Gotha Waggonbau ( Bombardier)/Almanya 3 adet
Marmaray hattında ; 424 adet Hyundai Rotem/G.Kore,
Ankara’da Sincan-Kayaş hattında 96 adet Hyundai Rotem/ G.Kore, M1 hattında 108 adet Bombardier/Kanada, 324 adet CSR/Çin, 33 adet Breda/İtalya,
Bursa’da ; 48 adet Siemens / Almanya, 30 adet Bombardier, ilk defa T1 hattında yerli ve milli üretim 6 adet ipekböceği/Durmazlar,Adana , 36 adet Hyundai Rotem/G.Kore,
Eskişehir’de; 24 adet Bombardier/Kanada,
İzmir’de ; Hatay-Evka hattında 45 adet ABB/İsviçre, 32 adet CSR/Çin, Aliağa-Menderes hattında 77 adet LRT aracı CAF/İspanya,
Kayseri’de ; 38 adet Ansaldo Breda Tramvayı / İtalya,
Konya’da ; 90 adet Alman 2. El tarmvay ve 60 adet yeni Scoda tramvayı / Çek Cumhuriyeti,
Samsun’da ; 16 adet Ansaldo Breda/ İtalya ve 5 adet CNR/ Çin,
Antalya’da ; 14 adet alman meşeili 2 el araç....

Ortalama araç fiyatlarının 3 milyon Euro düzeyinde olduğu dikkate alınırsa, 2036 araç için yaklaşık 6.1 milyar Euro ödenmiş olup bir o kadar da yedek parça ve stok maliyeti için harcanması beklenmektedir.

2013-2025 yılları arasında ihtiyaç duyulan şehir içi raylı sistem araç sayısının da 7000 adedi bulması beklendiği göz önüne alınırsa eğer yerli üretime geçemez isek Türkiye’nin bir yabancı araç hurdalığına döneceğini bunun yanı sıra her bir farklı markanın yedek parça ve stok maliyeti de düşünüldüğünde korkunç bir harcama israf kalemi oluşacağı kesindir. 2013-2025 yılları arasında şehir içi raylı sistem araçlarına toplam 20 ile 22 milyar Euro arasında kaynak harcanması, bunun yanı sıra yedek parça, stok ve bakım maliyetinin de yaklaşık 10 milyar Euro’yu bulacağı beklenmektedir.

Hiçbir gelişmiş ülkede böylesine bir plansız israf yapılmamaktadır. Her ülkenin kendi markaları vardır ve bu üretimleri o firmalar yapar. Örneğin Almanyada Siemens, Fransada Alstom, G.Korede Rotem, Çinde CSR ve CNR, Kanada da Bombardier, İsveç ve İsviçrede ABB, Çek Cumhuriyetinde Skoda, İspanyada CAF, İtalyada Ansaldo Breda tek başına kendi ülkesinin Raylı ulaşım araçlarını ve yedek parçalarını üretirken bizde ise tüm bu ülkelerin karışımından oluşan markaların hepsi bizim şehirlerimizde, bizim ülkemizde adeta bir cennet hayatı yaşamakta ve ülkemizde baştan başa cirit atmaktadır.

Vatandaşlarımızın vergileri ile toplanan alın teri, göz emeği tüm paralar maalesef bu ülkelere aktarılmakta ve kendi sanayimiz, işçimiz, mühendislerimiz havanda su dövmektedir.

Bu ne plansızlık, israf ve devletin politika eksikliğidir ki ülkemiz buna layık görülmektedir.

Sonuç olarak derhal aklımızı başımıza alıp bu ülkelerde olduğu gibi bizim de kendi markalarımızı çıkarmamız ve plansız, lüzumsuz tüm bu israflardan kurtulmamızın zamanı gelmiş ve geçmektedir.
İşte İpekböceği markası, İşte TCV Trambüs ve Tramvay markası, işte İstanbul Tramvayı…
Kendi markalarımıza destek verip onları tüm yurt sathına yaymamız gerekmektedir ki kendi sanayicilerimiz, işçilerimiz, mühendislerimiz yerli üretimin içinde olsun. İşsizlik azalsın, cari açık kapansın. Yeni teknoloji transferi sağlansın ve benim ülkem kalkınsın.
Eğer en kısa zamanda yerli sanayimizi geliştirecek bu devlet politikaları uygulanmaz ise gelecek nesillerimizin Allah yardımcısı olsun.